Jane Goodall (83): ik heb nog zoveel te doen
LOS ANGELES - Documentaire Jane, die dit jaar de shortlist van de Oscars haalde, was er bijna niet geweest. Jane Goodall zag in eerste instantie niet in waarom er nóg een film over haar gemaakt moest worden.
De 83-jarige biologe ging uiteindelijk overstag, vooral omdat de publiciteit haar weer kon helpen haar boodschap over natuurbehoud te verkondigen. Maar ze is behoorlijk in haar nopjes met eindresultaat Jane, waarin vooral haar jonge jaren in Tanzania centraal staan. "Deze film brengt me terug naar de persoon die ik toen was, daarbuiten in het bos met de chimpansees, in de gelukkigste tijd van mijn leven."
Documentairemaker Brett Morgen dook voor Jane in het archief van Nederlander Hugo van Lawick, de wildlifefotograaf en -filmer die Goodall in 1962 kwam vergezellen in Afrika en uiteindelijk met haar trouwde. Uit de meer dan honderd uur aan materiaal, koos Morgen vooral beelden waarin duidelijk te zien is dat de twee in de wildernis van Tanzania voor elkaar vallen. Dat is wat deze film over haar anders maakt dan de veertig eerdere, aldus Goodall. "Het laat meer zien over mijn persoonlijke leven, mijn relatie met Hugo en waarom we uiteindelijk scheidden. Over de jeugd van mijn zoon en hoe ik afscheid van hem moest nemen toen hij naar school moest in Engeland."
Angstige momenten
Goodall vertrok in 1960 onervaren naar Tanzania om te werken aan een onderzoek voor wetenschapper Louis Leakey, van wie ze tot kort daarvoor de secretaresse was. Vooral in het begin beleefde ze angstige momenten tussen de chimpansees. “Toen ze aan me gewend raakten en dus niet meer bang waren, werden ze agressief. En als je omringd wordt door acht volwassen chimpansees, die allemaal acht tot tien keer sterker zijn dan jij bent, en ze steeds uit een boom slingeren en je net even raken, of op je af komen stormen en stenen naar je gooien, dan is dat wel wat intimiderend ja.”
Eind jaren 80 vertrok Goodall uit Tanzania om zich in te zetten voor haar Jane Goodall Institute. De stichting komt op voor chimpansees en zet zich in voor verder wildlife- en natuurbehoud. Alhoewel ze de tachtig is gepasseerd, reist Goodall nog steeds zo’n 300 dagen per jaar de wereld rond om mensen te overtuigen van haar missie. En ze is niet van plan daarmee te stoppen. "Hoeveel jaren ik ook nog hoop te hebben, ik kom wel steeds dichter bij het einde. En ik heb nog zoveel te doen. Op mijn leeftijd zeggen mensen altijd dat je het rustiger aan moet doen. Maar ik versnel juist nu. Het zijn mijn laatste jaren, die moet ik goed gebruiken."
Jane wordt woensdagavond uitgezonden op National Geographic.