Klusje voor Libelle werd Kruis' levenswerk
AMSTERDAM - Jan Kruis, de nu overleden schepper van Jan, Jans en de kinderen, had toen hij er in 1970 mee begon, nooit kunnen bevroeden dat de strip over het supergewone gezin Tromp, hun ,,je-weet-wel-kater'' en hun teckel Lotje zijn levenswerk zou worden. ,,Ik werd door Libelle gevraagd. Voor mij was het een klusje tussen andere klussen door '', vertelde hij eens aan het ANP.
,,Na een jaar had de familie al zijn plaats gevonden, was de toon gezet. Welke toon? Nou, de Jan-Janzerige toon, de sfeer van het niet al te spectaculaire, veilige gezinnetje, waar nooit echt nare dingen gebeuren. Je kunt de strips altijd zonder zorg pakken.''
De ideeën haalde Kruis vooral in het begin uit zijn directe omgeving. ,,De dochters Catootje en Karlijn zijn in aanvang ontleend aan mijn eigen kinderen. En ik had die kater en die teckel en dat rode autootje. Ik had ook gewoon geen tijd om verder na te denken, vandaar.''
Tijdsbeeld
Voor opa stond de vader van Jan Kruis model. ,,Hij is in 1988 overleden, maar hij heeft het nog heel bewust meegemaakt en vond het prachtig. Vaak als ik ergens zat te signeren, kwam hij toevallig de winkel in. Binnen de kortste keren zat hij dan naast me, ook te signeren, als 'de echte opa'.''
De figuren hielden dezelfde leeftijd, maar het tijdsbeeld paste Kruis aan: ,,Toen ik jaren terug een bewust ongehuwde moeder introduceerde, was dat zelfs tamelijk progressief.''
Die ontwikkelingen vielen ook minister Jet Bussemaker (Emancipatie) op, zo bleek vrijdag: ,,In zijn strips zag je hoe het gezinsleven de afgelopen vijftig jaar veranderde, met emancipatie van vrouwen als belangrijkste aanjager. Jan Kruis wist dat te verbeelden op een manier die iedereen aansprak. Met zijn humor hield hij ons een spiegel voor waarin jong en oud zich konden herkennen.''