Dans opent deuren voor Jan Kooijman en Ish

In verre landen als Colombia, Thailand en Peru leerde het tv-duo dansen van de plaatselijke bevolking en lieten ze zich onderdompelen in de cultuur. Daarmee is Dance around the world een mix tussen een reis- en een dansprogramma. Jan Kooijman: “Ik zou het eerder een cultureel reisprogramma noemen. Dans is daarin een belangrijk element. Het gaat over verbinding, het ontdekken van andere culturen en plekken op de wereld waar je eigenlijk niet zo snel zou komen. Het gaat er in elke aflevering om of het ons gaat lukken om de culturen zo te leren kennen dat we in staat zijn de dans van het land aan te leren.”

Ish en Jan leerden elkaar kennen in de jury van So You Think You Can Dance. “We ontwikkelden gelijk een vriendschap. Er was een match. Het praten over dans, hoe wij dans zien, heeft ons gebracht naar het uitwerken van dit programma”, zegt Jan.

Ish: “Het is dans die ons toegang geeft tot de mensen en de cultuur. Op dat moment hebben we iets gemeen en dat is het dansen. En dat is ook de reden dat we heel dichtbij komen en dat zij hun deuren openen voor ons.”

In het eerste seizoen dat KRO-NCRV vanaf maandag 19 februari uitzendt op NPO 3 (21.25 uur), reizen Jan en Ish naar Colombia, Peru, Oekraïne, Thailand, Jordanië en tot slot Ierland.

“Het is moeilijk te omschrijven hoeveel impact zo’n reis op me heeft als mens”, zegt Ish, die voor vertrek de bestemming niet wist. “Op weg naar Schiphol hoopten we altijd op Hawaï om daar de Hula te dansen, maar het bloemetjesshirt is altijd in mijn koffer gebleven.”

De tv-makers, die beiden een professionele dansachtergrond hebben, vonden de dans in Peru het meest ingewikkeld. “En voor mij was Oekraïne onhaalbaar”, erkent Ish. “Het ging Jan daar wat gemakkelijker af. Ik voelde me op dat moment een cheerleader. Ik probeerde Jan aan te moedigen, want het ging niet van mij komen.”

In Zuid-Afrika waren de rollen omgekeerd. Ish kreeg er een bijnaam met de betekenissen snel, slim en goed. En Jan Kooijman noemden ze een zaadje. Jan: “Het is niet onze bedoeling er een onderlinge competitie van te maken. Het is geen battle. Als ik mijn beste vriend Ish zie struggelen ga ik hem helpen.”

In Colombia dansten ze de Mapalé, een dans die zijn oorsprong heeft in het slavernijverleden en nog steeds erg belangrijk is in het Zuid-Amerikaanse land. Jan: “Via dans kun je het snel hebben over onderwerpen waar je normaal gesproken met vreemden nooit over zou praten. Om dat in een journalistieke setting te gebruiken vond ik heel spannend en interessant. Het werkte als een trein, want de mensen die wij hebben ontmoet hebben ons helemaal meegenomen in hun verhaal”.

Ish: “In de landen die we bezocht hebben is dans héél belangrijk voor de cultuur. Ze gebruiken dans als taal om hun verhalen te vertellen. Voor ons is dat ook heel belangrijk, want wat is het verhaal achter de dans? Zo kregen we ontzettend mooie verhalen te horen.”

Jan en Ish vinden het kopiëren van een dans niet genoeg en legden de lat hoger. “We wilden geaccepteerd worden door de mensen die het ons leerden. Zij moesten zeggen ‘het is je gelukt’. Juist als je de oorsprong kent van de dans voel je de noodzaak en het belang. Dan pas kan je het echt gaan doen.”

In Columbia dansten de vrienden met blote voeten op straat. Dat waren de heren niet gewend. “Door na jaren weer intensief te dansen en te bewegen voelde ik mijn rug, mijn knieën, mijn voeten. Ik voelde me oud worden”, zegt Ish. Jan raakte zelfs hevig geblesseerd in Thailand: “In mijn hoofd ben ik nog net zo fanatiek als negen jaar geleden toen ik mijn danscarrière beëindigde. Ik stort me met de energie van toen in de dans. Maar in Thailand ging het mis. De opnames lagen vier maanden stil nadat ik mijn kniebanden bijna had gescheurd. Het heeft dus even geduurd om tot een serie te komen.”