Cabarettalent Tim Fransen is niet knuffelbaar
AMSTERDAM - Cabaretier Tim Fransen voelt zich zeker over zijn tweede avondvullende programma Het Kromme Hout der Mensheid dat donderdag in première ging. “In de vorige show was ik nog erg op zoek naar mijn eigen stem, mijn eigen vorm”, vertelt hij. “Ik gebruikte nog heel veel materiaal uit mijn periode bij de Comedy Train. Voor deze tweede voorstelling kon ik met een schone lei beginnen. Ik heb zeker de helft van mijn materiaal weggegooid; alles dat niet in mijn voorstelling thuis hoorde, is gesneuveld.”
De afgestudeerde filosofiestudent geldt met twee gewonnen cabaretfestivals én de prestigieuze prijs Neerlands Hoop op zak als een van de grote nieuwe theatertalenten. In zijn nieuwe voorstelling combineert Fransen het gedachtegoed van Immanuel Kant met grappen over bloedlullen en verbindt hij het tragische leven van Beethoven met Transformers. “De belangrijkste overeenkomst is dat het allemaal zaken zijn die ik leuk of boeiend vind”, lacht hij. De komiek probeerde de afgelopen jaren te zoeken hoe hij cabaret kon combineren met een filosofisch betoog. “Het is een bizarre uitdaging, want cabaret is alles behalve het meest geschikte medium voor dat doel. Maar juist dat spanningsveld en die worsteling met de vorm kunnen heel interessante dingen opleveren.”
Fransen dacht altijd dat zijn filosofiestudie en zijn verlangen op een podium te staan onverenigbaar waren. De inmiddels overleden Denker des Vaderlands René Gude leerde hem het tegendeel. “Hij opende mijn ogen over hoe je filosofie speels en toegankelijk kan maken voor een groot publiek”, legt de cabaretier uit. “Die openbaring voelde als een verademing. Opeens had ik voor mijzelf een rechtvaardiging gevonden om op een podium te staan: ik wilde iets belangrijks vertellen en had een vorm gevonden om dat te doen.” Een andere belangrijke factor in zijn ontwikkeling was Theo Maassen, met wie Fransen in 2013 samen een Oudejaarsconference schreef. “Hij is één van de beste grappenschrijvers van Nederland. Mensen onderschatten vaak hoe moeilijk het is om een écht goede grap te schrijven. Bovendien deinst hij er niet voor terug om gevoeligheden in de samenleving aan te snijden.”
Fransen denkt niet dat zijn voorstelling elitair kan worden genoemd. “Ik vind het wel heel leuk om te spelen met de vooroordelen die bestaan over hoge en lage cultuur”, beaamt hij. “Maar ik kan oprecht schoonheid zien in zowel een symfonie van Beethoven als in een lied van John Ewbank. Ik kan net zo hard genieten van een betoog van Kant als van een Transformers-film of een slechte komedie. Die twee uitersten hoeven elkaar totaal niet te bijten.” Zijn volle zalen lijken dit te bevestigen. Is de cabaretier klaar voor het naderende BN’er-schap? Hij lacht. “Ik word zelden op straat herkend. En dat bevalt me eigenlijk prima. Ik ben denk ook geen knuffelbare komiek, zoals Jochem Myjer of Najib Amhali: die móet je als fan even aanklampen als ze langslopen. Ik ben meer van het type Micha Wertheim, die mensen volgens mij liever van een afstandje blijven gadeslaan.”
Het Kromme Hout der Mensheid is de komende maanden door heel Nederland te zien.