IFFR rouwt om Bernardo Bertolucci
ROTTERDAM - Bij de organisatie van het International Film Festival Rotterdam (IFFR) is geschokt gereageerd op de dood van regisseur Bernardo Bertolucci. Het filmfestival wil in januari stilstaan bij de "legendarische filmmaker", maar kijkt nog hoe een eerbetoon wordt vormgegeven. "Eerst rouwen", zegt festivaldirecteur Bero Beyer.
"Er is echt een groot filmmaker heengegaan", zegt Beyer over Bertolucci, die maandag op 77-jarige leeftijd stierf. "Hij was hier een graag geziene gast." De Italiaanse regisseur was in 2013 nog te gast op het IFFR, dat toen zijn film Io e Te vertoonde. "Toen realiseerden we ons al dat, hoewel zijn films al jaren consequent waren in talent, hij het niet meer lang zou redden. Waarschijnlijk heeft hij het uit pure koppigheid nog volgehouden." Beyer herinnert zich dat Bertolucci, die tijdens zijn bezoek aan Rotterdam al in een rolstoel zat, geïnteresseerd was in de Nederlandse politiek. "Hij stelde vragen over Wilders en de scheiding tussen links en rechts."
De festivaldirecteur merkt dat de waardering voor Bertolucci's werk "enorm" is. "Vooral zijn eerdere werk. Il Conformista is een meesterwerk, heel politiek druipend. Een film over hoe het in godsnaam zo mis heeft kunnen gaan in Italië. Die film alleen al zouden we nu weer moeten draaien, om aan te geven of we misschien weer in dezelfde tijd zitten", zegt Beyer over de film uit 1970. "Bertolucci was een voorloper."
Mannetje
Op Beyer persoonlijk maakte Novecento uit 1976 diepe indruk. "Die film is voor mij heel vormend geweest. Ik zag hem toen ik net van de academie kwam en wist meteen 'dit is dus wat grootse cinema moet kunnen' en 'dit is hoe je een meesterlijk groot verhaal vertelt'."
Bertolucci was "ook wel echt een mannetje". "Dat zou nu misschien niet meer kunnen, dat willen we niet meer. Een regisseur van de oude stempel die het heft in handen neemt en alles op zijn manier doet. Ook wij moesten in 2013 door allerlei hoepels springen. Maar met die houding heeft hij grootse films gemaakt, en nu is hij er niet meer. Hij laat wel een gat na."
Spirit
Beyer hoopt en ziet dat jonge Italiaanse regisseurs een voorbeeld nemen aan Bertolucci. "Ik denk dat zijn nalatenschap heel groot is. Helemaal als je kijkt naar hoe Italiaanse filmmakers nu bezig zijn, wetende in wat voor bizarre politieke omstandigheden men daar nu zit. Veel filmmakers denken: het gaat ons niet gebeuren dat we het alleen maar hebben over 'boy meets girl' terwijl ons land naar de haaien gaat."
Het IFFR denkt de komende tijd na over hoe tijdens de komende editie wordt stilgestaan bij Bertolucci. "We kunnen Italiaanse regisseurs bevragen hoe Bertolucci zich verhoudt tot hun werk of zijn oudere werk laten zien, daar zijn we nog niet over uit", denkt Beyer hardop. "Het is niet onze gewoonte om bij zoiets stil te staan. Voor ons is het het interessantste om een eerbetoon terug te laten komen in de films die we selecteren, dat dezelfde spirit leeft. Maar zijn naam zal ongetwijfeld op vele manieren klinken tijdens het festival."