Van Tol heeft rust hervonden om lang te werken
SOEST - Tekenaar en schrijver Jean-Marc van Tol (1967) besloot vijf jaar geleden het roer radicaal om te gooien. Hij stopte met alle 'ruis', deed zijn smartphone de deur uit, besloot zonder personeel te werken en stopte met het uitgeven van andere auteurs. Hij focuste zich op nieuwe dingen, zoals het schrijven van een driedelige roman over Johan de Witt.
“Het voelde niet meer goed”, vertelt hij. “We hadden soms zes deadlines op één dag - voor banken, voor personeelsmagazines, voor universiteitsbladen. Dat ging niet perse ten koste van de kwaliteit van de grappen, maar wel ten koste van onszelf.” Dus werd al het personeel in zijn eigen uitgeverij de wacht aangezegd, stopte hij alle 'ruis' en focuste zich voortaan alleen nog op zichzelf en het werk waar hij echt plezier aan beleefde. Fokke & Sukke verdwenen uit allerlei uitgaven, de meeste reclame-opdrachten werden geschrapt.
Een andere radicale stap was om de smartphone uit zijn leven te bannen. Het idee ontstond tijdens een vliegreis, toen hij zijn Blackberry op stil had gezet. “Als je zoiets doet, dan moet je het ook góed doen”, lacht hij. “Cold turkey. Ik stapte uit en dacht: ik laat hem hier gewoon liggen. Je kán een smartphone niet alleen maar uitzetten, zo werkt het niet; je moet hem gewoon fysiek niet meer hebben.”
Fundament van ons land
De koerswijziging gaf Van Tol meer tijd om zijn blik te verbreden naar andere zaken. De cartoonist begon aan zijn 'magnum opus', een drieluik over raadpensionaris Johan de Witt. Het eerste deel, Musch, verscheen vorige jaar; deel 2 zit in de pen. “Ik ben ooit dankzij mijn studie aan het onderwerp blijven hangen”, legt hij uit. “Ik heb toen een semester gevolgd over de zeventiende eeuw en ben altijd geboeid gebleven door die tijd.” De zeventiende eeuw was voor Nederland enorm belangrijk, bepleit hij. "Het was het begin van de vroeg-moderne tijd, de eerste tekenen van de verlichting schemerden door en het fundament van ons huidige land werd gelegd. De periode is nog heel tastbaar aanwezig in ons huidige leven, maar voelt tegelijkertijd zo ver weg.”
Het eerste deel, Musch, verscheen vorig jaar en werd lovend ontvangen. Het werd een boek waarin vanuit verschillende personages en perspectieven de gebeurtenissen in het jaar 1650 worden beschreven. “Het kostte me vooral moeite om geen grapjes in het verhaal te verweven”, lacht de schrijver. “Ik ben toch dankzij Fokke & Sukke gewend om de meeste zaken in het leven met humor te benaderen. Maar zo'n boek moest dit niet worden. Met humor relativeer je alles, en ik wilde met deze romans juist recht doen aan De Witt en zijn tijd.”